Brochure: Samenvatting onderzoeksresultaten OC3.0

Artikel over OC 3.0 op website Stichting Innovatiekring Dementie (IDé)

Nieuw: Ontmoetingscentra 3.0 met individueel ondersteuningsprogramma

Aan het succesvolle concept van de Ontmoetingscentra voor mensen met dementie en hun mantelzorgers is een individueel ondersteuningsprogramma toegevoegd: vrijwilligerswerk door mensen met dementie, en individuele informatie en advies voor de partner. Onderzoek laat zien dat deze uitbreiding van grote betekenis is.

Ontmoetingscentra
De ontmoetingscentra ondersteunen thuiswonende mensen met dementie en hun mantelzorgers. Ze bieden geen zorg, maar dagactiviteiten en informatie en advies. De eigenheid en eigen kracht van mensen staat centraal. De centra zijn vaak gewoon in de wijk. In de afgelopen drie jaar werd een uitbreiding van het programma getest, bedoeld om nog beter in te spelen op de behoeften die mensen hebben als de diagnose is gesteld: informatie, advies, betekenisvolle activiteiten en emotionele steun. Een onderzoeksteam van de VU o.l.v. prof. Rose-Marie Droës onderzocht de uitkomsten.

Individueel ondersteuningsaanbod
Vrijwilligerswerk met mensen met dementieMensen met dementie werden via DemenTalent aan vrijwilligerswerk geholpen, op basis van hun talenten. Zij kozen met name voor werk met hun handen in de open lucht, met kinderen, in de dienstverlening en in het onderwijs.

Mantelzorgers konden gebruik maken van Dementelcoach (telefonische coaching) en/of de door VUmc ontwikkelde STAR e-learning, een online cursus in het omgaan met de gevolgen van dementie en goed voor jezelf zorgen als mantelzorger.

Onderzocht werd of dit individuele ondersteuningsprogramma toegevoegde waarde had, vergeleken met de bestaande groepsgerichte ondersteuning in reguliere ontmoetingscentra voor mensen met dementie en hun mantelzorgers.

Waardering
De waardering van deelnemers voor het nieuwe individuele programma was groot. Met name de mogelijkheid om via DemenTalent een bijdrage te kunnen leveren aan de samenleving en nuttig werk te kunnen doen werd zeer door hen gewaardeerd. Het individuele programma bleek bovendien meer mensen naar een ontmoetingscentrum te trekken.

Effecten
De mensen met dementie die vrijwilligerstaken op zich namen bleken – vergeleken met de deelnemers van de gewone ontmoetingscentra – na verloop van tijd minder negatieve emoties te hebben zoals onrust, angst, apathie en verdriet en méér positieve gevoelens.

Mantelzorgers (partners, kinderen) voelden zich hierdoor minder emotioneel belast. Er werden bij mantelzorgers geen verschillen gevonden in ervaren belasting, gevoel van competentie of kwaliteit van leven. Vergeleken met mantelzorgers die niet gebruik maakten van een vorm van dagbesteding, waren de mantelzorgers in het project wel gelukkiger.

Verdere verspreiding
VUmc gaat zich er – samen met DAZ (die de implementatie begeleide), Dementelcoach en Alzheimer Nederland – voor inzetten dat het geïndividualiseerd ondersteuningsprogramma landelijk verspreid gaat worden.

NOS Nieuwsuur besteedde op 16 juni aandacht aan het onderzoek. Zie hier het verslag en enkele filmpjes

Artikel lezen op IDé website? Klik dan hier.

Artikelen implementatie van 3 nieuwe interventies bij Ontmoetingscentra

In het project OC3.0 werden drie nieuwe interventies gekoppeld aan het aanbod van de Ontmoetingscentra. Deze artikelen beschrijven de implementatie van die interventies: DemenTalent, Dementelcoach (telefonische coaching) en STAR e-learning (een online platform/ cursus over dementie).

Het artikel over de implementatie van DemenTalent is via deze link te bekijken. De referentie is: Annelies van Rijn, Franka Meiland and Rose-Marie Dröes (2019). Linking DemenTalent to Meeting Centers for people with dementia and their caregivers: a process analysis into facilitators and barriers in 12 Dutch Meeting Centers. International Psychogeriatrics, DOI:10.1017/S1041610219001108

Het artikel over Dementelcoach en STAR e-Learning is via deze link te bekijken. De referentie is: Van Rijn A., Meiland F., & Dröes, RM. (2019). Linking two new E-health caregiver interventions to meeting centres for people with dementia and their carers; a process evaluation, Aging & Mental Health, DOI: 10.1080/13607863.2019.1617243

Artikel over de effectiviteit van het individuele ondersteuningsprogramma Ontmoetingscentra3.0
Het artikel over de effectiviteit van de drie nieuwe interventies die bij Ontmoetingscentra 3.0 worden aangeboden is via deze link te bekijken.
De referentie is: Rose-Marie Dröes, Annelies van Rijn, Eline Rus, Seghoslène Dacier, Franka Meiland (2019). Utilization, effect, and benefit of the individualized Meeting Centers Support Program for people with dementia and caregivers. Clinical Interventions in Aging, 14, 1527–1553.

Handreiking voor vrijwilligerslocaties DemenTalent
De Handreiking Werken met vrijwilligers met dementie biedt organisaties die vrijwilligersplekken bieden voor mensen met dementie tips bij het voorbereiden en starten van de vrijwilligerswerkzaamheden, het omgaan met mensen met dementie en de samenwerking met het ontmoetingscentrum in de regio.
De Handreiking is hier te bekijken en te downloaden.

Draaiboek Ontmoetingscentra3.0 voor mensen met dementie en hun mantelzorgers. Download het draaiboek hier.
Van Dijk, M. & Dröes, R.M. Amsterdam UMC, locatie VU medisch centrum. Afdeling Psychiatrie, Amsterdam februari 2019.

Meneer Smit doet weer mee
DemenTalent in ontmoetingscentrum Villa Westervenne in Heiloo
Oktober 2017
Bekijk het artikel in Denkbeeld hier.

Wetenschappelijk onderzoek vanuit de praktijk Kelly Paap, zorgcoördinator bij Amsta de Keyzer
Maart 2017 Personeelsmagazine STA van Amsta.
Bekijk het artikel hier.

Ontmoetingscentra3.0-Dementelcoach Zorgsaam Coensdike in Aardenburg
September 2016
Lees meer hier.

Ontmoetingscentra3.0-DemenTalent Zorgsaam Coensdike in Aardenburg
September 2016
Lees meer hier.

Gasterij Bergerbaan wil DemenTalent naar Limburg halen
Mei 2016
Lees meer hier.

DemenTalent in Ontmoetingscentrum De Vijver in Driebergen
Mei 2016
Lees meer hier.

King Arthur Groep Vrijwilligers met (beginnende) vergeetachtigheid en dementie
Maart 2016
Lees meer hier.